Anayasal hak ve sorumluluklar, vatandaşların devlete karşı sahip olduğu haklar ve devlete karşı yerine getirmesi gereken yükümlülükleri ifade eder. Anayasa, bireylerin özgürlük ve güvenlik, eğitim hakkı, sağlık hizmetlerinden faydalanma, adil yargılanma ve ifade özgürlüğü gibi temel haklarını garanti altına alır. Bununla birlikte, vatandaşların da vergi verme, kanunlara uyma, milli savunma gibi konularda sorumlulukları vardır.
Anayasal düzenlemeler, bireylerin hak ve sorumluluklarının dengelenmesini sağlayarak toplumsal uyum ve huzuru teşvik eder. Türkiye'de ve dünyada yaşanan pek çok siyasi ve sosyal değişim, anayasal hakların genişletilmesi veya kısıtlanması şeklinde yansımaktadır. Vatandaşlar, anayasal haklarını korumak ve sorumluluklarını yerine getirmek için hukuki yolları kullanabilirler.